پالینواستراتیگرافی و محیط رسوبی دیرینه سازند دلیچای در برش چینه‏شناسی دیکتاش، شمال شرق سمنان

چکیده   سازند دلیچای در برش چینه‏شناسی دیکتاش شمال شرق سمنان به ضخامت 564 متر حاوی مجموعه قابل توجهی از پالینومورف های خشکی (از قبیل اسپورها و پولن‏ها) و پالینومورف های دریایی (شامل داینوفلاژله‏ها، اکریتارک‏ها و آستر داخلی پوسته فرامینیفرها) با حفظ شدگی خوب می باشد. از پالینومورف های خشکی در مجموع تعداد 51 گونه اسپور متعلق به 31 جنس و 27 گونه پولن متعلق به 14 جنس شناسایی شد که به ترتیب، اسپورهای ترایلت ، پولن های دو باله و تک باله دارای بیشترین فراوانی بودند. از پالینومورف های دریایی تعداد 16 گونه متعلق به 10 جنس از داینوفلاژله‏ها شناسایی گردید که فرم های پروکسیموکوریت دارای بیشترین فراوانی بودند. تنها یک زون تجمعی contignisporites -striatella assemblage zone و یک زون فراوانی classopollis abundant zone برای این نهشته‏ها پیشنهاد گردید . با توجه به حضور contignisporites burgeri و گونه های مختلف striatella سن باژوسین پسین - باتونین برای قسمت پایینی برش و با توجه به افزایش ناگهانی classopollis (corollina) در قسمت‏های بالایی برش، سن کالووین برای این قسمت از برش تعیین می‏گردد. بر اساس حضور میوسپورهایی با گسترش چینه‏شناسی شناخته شده از قبیل klukisporites variegatus , concavissimisporites verrucosus, striatella spp. سن سازند دلیچای در برش مورد مطالعه به ژوراسیک میانی نسبت داده شده است . با بررسی قرابت اسپورها و پولن‏ها، میوسپورهای موجود در برش چینه شناسی دیکتاش به سرخس ها ( pterophyta ) ، لیکوفیت ها (lycophyta) ، دم اسبیان (sphenophyta) ، بریوفیت ها (bryophyta) و گروه هایی از بازدانگان (gymnosperms) نظیر مخروطیان (coniferophyta) و ژینکوفیت ها (ginkgophyta) نسبت داده شده اند. وجود این گیاهان معرف آب و هوای گرم تا نیمه‏گرم با رطوبت زیاد در زمان تشکیل رسوبات سازند دلیچای، در برش مورد مطالعه می‏باشد. مطالعه حوضه رسوب‏گذاری بر اساس عناصر پالینولوژیک، حاکی از آن است که سازند دلیچای در برش چینه شناسی دیکتاش در یک محیط ساحلی کم عمق و کم اکسیژن با سرعت رسوب‏گذاری پایین و افزایش تدریجی عمق حوضه تشکیل شده است. سه نوع پالینوفاسیس ( vi, iv, ii ) برای برش چینه شناسی مورد مطالعه تعیین گردید .